Teknologji – Çdo kompjuter ka një adresë unike përmes së cilës mund të zbulohen informacione private si vendndodhja dhe aktivitetet që kryen online një përdorues. Mësoni se si mund t’ju gjurmojnë nga çdo cep i botës
Emërtimi i uebit është i gjerë. Por edhe pse fjalët bëhen shpesh shumë të përhapura, njerëzit ndonjëherë nuk ia dinë kuptimin e vërtetë. Por në rastin e teknologjisë, ata duhet ta dinë.
Një adresë IP, për shembull, është një pjesë e kudogjendur e eksperiencës online, por pak persona e kanë idenë se çfarë është. Dhe ç’është më e frikshmja, shumica nuk e dinë llojin e informacionit që zbulojnë adresat IP.
Fillimisht, çfarë është një adresë IP?
Në parim, një adresë IP është një identifikues unik online. Çdo kompjuter ka adresën e tij IP dhe përmes këtij sistemi, kompjuterët mund të lidhen me njëri-tjetrin dhe të ndajnë të dhëna.
Një adresë standarde IP përmban katër numra individualë të ndarë nga një presje dhjetore. Ndërsa çdo kompjuter ka adresën e tij IP, bota e jashtme, rrallë ka akses në të. Modemët e internetit lidhen me kompjuterët individualë dhe më pas lidhen me pjesën tjetër të internetit duke përdorur adresat e tyre individuale të IP-së.
Mendojini modemët si një urë mes rrjetit brenda shtëpisë dhe rrjetit të botës së jashtme që është interneti.
Kur ju dërgoni një e-mail ose vizitoni një uebsajt, adresa IP që ndahet është ajo e modemit tuaj lokal – e dhënë prej ofruesit të Shërbimit të Internetit (ISP) dhe jo adresa individuale e caktuar në kompjuterin tuaj.
Po ashtu, kur dikush e di adresën tuaj të IP ose rrjetit, këto numra mund të tregojnë se kush jeni dhe çfarë lloj uebsajtesh vizitoni.
Çfarë informacioni jep IP?
Informacioni më personal që mund të shpërndajë për ju një adresë IP-je është gjeolokacioni ose vendndodhja. Por lajmi i mirë është se ju jeni të lidhur me një rrjet dhe kështu ndahet adresa IP e rrjetit, por jo vendndodhja e saktë.
Për shembull, ju mund të çoni një e-mail nga shtëpia dhe dikush mund ta kuptojë se nga cili qytet e keni çuar, por ka pak gjasa që ai të mund të kuptojë informacion të detajuar për ju.
Në vend të kësaj, personat e tretë mund të shohin informacionin e ofruesit të Shërbimit të Internetit. Ndërsa kjo mund të japë të dhënat e vendndodhjes së modemit tuaj, nuk jep adresë rruge.
Por ka një kleçkë
Vetëm adresa IP nuk mund të japë më shumë informacion sesa një vendndodhje e përgjithshme ku mund të jeni në një periudhë kohore.
Problemi është se shikuesit e tjerë munden në disa raste të shohin aktivitetin online të lidhur me një adresë IP në veçanti. Më pas ata mund të bashkojnë shumë pjesëza informacioni rreth njerëzve, ose një personi të vetëm që e akseson internetin nga ajo adresë.
Zyra e Komisionerit Kanadez të Privatësisë (OPC) vendosi të zbulojë se çfarë lloj informacioni mund të zbulojë, duke përdorur adresën IP të rrjetit të vet kompjuterik.
Prej andejmi kërkuesit përdorën një motor kërkimi për të zbuluar detajet rreth njerëzve që përdorën internetin përmes atij rrjeti.
Ja disa nga faqet dhe shërbimet që njerëzit të cilët përdorën atë adresë IP vizituan: këshillim ligjor për ligjin e sigurimit, një grup fetar specifik, fitnes, shpërndarje të fotove, rishikim të historisë së një artikulli në Uikipedia.
OPC bëri gjithashtu një eksperiment të dytë ku pa adresën e IP-së së një personi që kishte rregulluar një artikull të Uikipedias dhe më pas e futi adresën e IP në një motor kërkimi. Kështu mori të gjitha llojet e informacionit si për shembull; të gjithë artikujt që kishte redaktuar personi dhe faktin se personi kishte vizituar një faqe mesazhesh të lidhur me preferencat seksuale.
Raporti shpjegoi se duke përdorur këto taktika, nuk ishte vështirë të kuptohej portretizimi që autoritetet mund të bëjnë për individët pa pasur nevojë të marrin autorizim gjyqësor të mëparshëm.
Me pak fjalë, një punëdhënës mund të kuptojë shumë për njerëzit që përdorin internetin nga puna. Ose, në teori, kompania që ju ofron internet, mund të dijë shumë për aktivitetet e atyre që e kanë kontraktuar.
Po kështu, një rrjet reklamimesh online mund të lidhë adresat IP me llojin e informacionit që ky kërkon dhe që do të dëshironte t’i reklamohej.
Cili është skenari më i keq?
Me ndihmën e autoriteteve është e mundur të zbulohet më shumë sesa informacion i parëndësishëm. Për shembull OPC citon një rast në SHBA ku autoritetet, vetëm duke ditur adresën IP, kontaktuan kompaninë e internetit dhe mundën të gjejnë identitetin e personit që çonte e-mail-e kërcënuese.
Ata e bënë këtë duke marrë vendndodhjet e sakta nga ku e-mail-et u dërguan prej kompanisë së internetit. Shumë prej këtyre vendeve ishin hotele dhe FBI mund të gjente një emër të përbashkët në të gjitha listat e klientëve të hoteleve. Më pas, FBI-ja mori një mandat për të hetuar llogarinë e e-mail-it të atij personi.
Kjo kërkon posedimin e një lloj dijeje. Ndërsa është realitivisht e lehtë të gjendet një adresë IP-je, zbulimi i informacionit të përdorshëm prej saj kërkon ca finesë. Por nëse e keni atë finesë, me pak imagjinatë mund të zbuloni disa detaje tmerruese.
I.D
*Burimi: Busniess Insider
